Ubieganie się o azyl we Francji

Jeżeli znajdujesz się obecnie w innym kraju, możesz ubiegać się o wizę azylową, czyli „visa au titre de l’asile”, w lokalnym konsulacie francuskim. Dane kontaktowe można znaleźć na tej stronie internetowej.

Ta wiza umożliwi Ci przyjazd do Francji. Po przybyciu do Francji możesz złożyć wniosek o azyl.

Zgodnie z rozporządzeniem Dublin musisz złożyć wniosek o azyl w pierwszym kraju na terenie Unii Europejskiej, do którego przybyłaś.

Jeżeli złożysz wniosek we Francji, ale dotarłaś do Unii Europejskiej przez inny kraj, Francja może oświadczyć, że nie ma jurysdykcji do rozpatrzenia Twojego wniosku.

W wyjątkowych przypadkach Francja może podjąć decyzję o rozpatrzeniu Twojego wniosku, jeśli na przykład masz rodzinę we Francji lub problem zdrowotny albo jeśli doświadczyłaś złego traktowania w kraju, do którego miałabyś zostać wysłana. Jest to jednak bardzo rzadkie.

Dane kontaktowe zależą od tego, gdzie się znajdujesz:

• Dla regionu Ile-de-France: skontaktuj się telefonicznie z „Office français de l’immigration et de l’intégration (OFII)”, dzwoniąc pod numer 01 42 500 900, aby umówić się w „SPADA”.
• Dla innych regionów: sprawdź wykaz organizacji „SPADA”, aby znaleźć jedną w swoim départment i skontaktować się z nią bezpośrednio celem umówienia się na wizytę.

Ktoś wypełni razem z Tobą formularz rejestracyjny, aby rozpocząć proces ubiegania się o azyl.

Następnie zostaniesz umówiona na spotkanie z organizacją rejestrującą wnioski o azyl, zwaną „guichet unique (GUDA)”, w lokalnym francuskim ośrodku administracyjnym, czyli „préfecture”.

Jeżeli potrzebujesz tłumacza, poinformuj o tym osobę w „SPADA”. Umawiając Twoją wizytę, osoba ta będzie musiała poprosić o tłumacza.

Po zarezerwowaniu terminu osoba ze „SPADA” przekaże Ci dokument o nazwie „convocation” zawierający informacje o miejscu, dacie i godzinie wizyty w „préfecture”. Wizyta odbywa się zazwyczaj w ciągu kolejnych dwóch tygodni.

Na umówione spotkanie należy zabrać ze sobą następujące dokumenty:

• cztery zdjęcia identyfikacyjne, które spełniają standardy wymagane przez prefekturę, o ile nie zostały zrobione w „SPADA”;
• dokumenty „convocation” otrzymane w „SPADA”;
• Twoje dokumenty tożsamości, jeśli je masz.

Na tym etapie nie musisz przedstawiać dokumentu potwierdzającego miejsce zamieszkania, zwanego „justificatif de domicile”.

Najpierw spotkasz pracownika „préfecture”, który pobierze Twoje odciski palców i zada Ci kilka pytań podczas indywidualnego wywiadu, czyli „entretien individuel”. Jeżeli nie mówisz po francusku, obecny będzie tłumacz, o ile poprosiłaś o jego obecność podczas umawiania wizyty.

Pytania będą dotyczyć podróży z kraju ojczystego do Francji. Ich celem jest ustalenie, czy Francja jest krajem odpowiedzialnym za rozpatrzenie Twojego wniosku o azyl.

Pod koniec wizyty pracownik „préfecture” przekaże Ci kilka dokumentów:

• Oświadczenie o rozpoczęciu procedury ubiegania się o azyl zwane „attestation de demande d’asile”. Co należy wiedzieć o tym dokumencie:
  • upoważnia do pozostania we Francji;
  • jest ważny przez ograniczony okres, który zostanie w nim określony, z reguły od sześciu do dziesięciu miesięcy;
  • można go przedłużyć;
  • nie umożliwia podjęcia pracy.
• Raport z indywidualnego wywiadu, czyli „entretien individuel”.
• Ulotki informacyjne w języku, który rozumiesz:
  • określenie państwa odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o azyl i pobranie odcisków palców, co pozwala państwom ustalić, czy wniosek o azyl został już złożony w innym kraju lub czy odciski palców zostały już pobrane na granicy (broszura A);
  • wszczęcie procedury dublińskiej w celu określenia, które państwo jest odpowiedzialne za rozpatrzenie wniosku o azyl, możliwość odesłania do innego kraju, a także możliwość wniesienia odwołania od decyzji o transferze (broszura B);
  • rozporządzenie Eurodac dotyczące bazy danych, w której są rejestrowane odciski palców na terytorium Unii Europejskiej.
• Formularz służący do złożenia wniosku o azyl, zwany „formulaire de demande d’asile”. Otrzymasz ten formularz tylko wtedy, gdy „préfecture” uzna, że państwo francuskie jest odpowiedzialne za rozpatrzenie Twojego wniosku, i nie rozpocznie procedury Dublin.

Jeżeli ubiegałaś się już o azyl w innym państwie europejskim, dotarłaś do Unii Europejskiej przez inny kraj przed przybyciem do Francji lub uzyskałaś wizę do innego kraju, „préfecture” może oświadczyć, że Francja nie ma jurysdykcji do rozpatrzenia Twojego wniosku o azyl.

W takim przypadku zostanie zainicjowana procedura dublińska, aby zorganizować Twój powrót do pierwszego kraju, do którego przybyłaś na terenie Unii Europejskiej, tak aby ten kraj mógł rozpatrzyć Twój wniosek. Nazywa się to decyzją o transferze, czyli „décision de transfert”.

Zostaniesz poinformowana o tej procedurze na piśmie. Możesz poprosić o zmianę tej decyzji, zwracając się do sądu administracyjnego zwanego „tribunal administratif” przy pomocy „association” lub prawnika.

Jeżeli „préfecture” uważa, że Francja posiada jurysdykcję do rozpatrzenia Twojego wniosku o azyl, spotkasz się z przedstawicielem francuskiego Urzędu ds. Imigracji i Integracji, czyli „Office français de l’immigration et de l’intégration (OFII)”, bezpośrednio po rozmowie w „préfecture”.

Przedstawiciel OFII będzie Ci zadawał pytania, aby ocenić Twoją osobistą sytuację i zatroszczyć się o Twój dostęp do materialnych warunków przyjmowania, czyli „conditions matérielles d’accueil”. Obejmują one:

• adres administracyjny, na który możesz otrzymywać pocztę, określany jako „ domiciliation”, i który możesz podawać w toku postępowania administracyjnego;
• ofertę zakwaterowania;
• pomoc finansową zwaną zasiłkiem dla osoby ubiegającej się o azyl, czyli „allocation pour demandeur d’asile (ADA)”.

Bardzo ważne jest, aby dokładnie przygotować się do opowiedzenia swojej historii. Zaleca się spisanie jej w formie relacji, która powinna przedstawiać:

• Twoje pochodzenie, w tym imiona, nazwiska, datę i miejsce urodzenia, narodowość, religię, pochodzenie etniczne i życie, które wiodłaś w swoim kraju;
• co sprawiło, że prosisz o ochronę we Francji (Twoje motywy): przyczyny, które sprawiły, że doświadczyłaś, albo obawiasz się, że doświadczysz, gróźb i prześladowań;
• zdarzenia, które doprowadziły do Twojego wyjazdu;
• Twoja podróż migracyjna z kraju ojczystego do Francji.

Twoja relacja musi być napisana po francusku. Nie powinna być zbyt długa (około dwóch lub trzech stron), ale musi zawierać kluczowe fakty wspierające Twój wniosek o ochronę, przedstawione w jasny, chronologiczny sposób. Twoja historia musi być bardzo szczegółowa, zwłaszcza jeśli nie masz dowodów, aby ją uwiarygodnić.

Możesz uzyskać pomoc w napisaniu swojej historii. Zaleca się skorzystanie z pomocy organizacji „association” specjalizującej się w udzielaniu pomocy osobom ubiegającym się o azyl albo z pomocy prawnika.

Spisana relacja będzie stanowiła podstawę do rozmowy w urzędzie odpowiedzialnym za rozpatrywanie wniosków o azyl, zwanym „Office français de la protection des réfugiés et des apatrides (OFPRA)”. W związku z tym musisz także być w stanie opowiedzieć swoją historię ustnie.

Najpierw sporządź kopię swojego zaświadczenia o ubieganiu się o azyl, czyli „attestation de demande d’asile”, celem dołączenia jej do wniosku, a oryginał zachowaj.

Do wniosku należy załączyć:

• formularz wniosku o azyl, czyli „formulaire de demande d’asile”, który otrzymałaś podczas spotkania w „GUDA”;
• dwa zdjęcia identyfikacyjne, które spełniają wymagane standardy;
• kopię ważnego zaświadczenia o ubieganiu się o azyl, czyli „attestation de demande d’asile”;
• relację ze swojej historii w języku francuskim;
• jeśli to możliwe, Twoje dokumenty podróży i wszelkie dokumenty dotyczące statusu cywilnego Twojego lub członków Twojej rodziny.

Następnie należy przekazać ten dokument osobiście do „OFPRA” lub wysłać go pocztą na następujący adres:

„OFPRA
201 rue Carnot
94 136 Fontenay-sous-Bois Cedex”

Wyślij wniosek listem poleconym z potwierdzeniem odbioru, czyli „lettre recommandée avec accusé de réception” – tylko w ten sposób można udowodnić, że przesyłka została odebrana przez adresata. Zachowaj pokwitowanie jako dowód nadania.

Po wysłaniu dokumentów do „OFPRA” otrzymasz na adres podany w formularzu wniosku pismo potwierdzające zarejestrowanie wniosku o azyl. Jeżeli w ciągu miesiąca nie otrzymasz odpowiedzi, możesz skontaktować się z urzędem, aby dowiedzieć się, jak przebiega Twoja sprawa.

Możesz wziąć udział w tym wywiadzie razem ze swoim prawnikiem lub organizacją zwaną „association”, specjalnie upoważnioną do towarzyszenia osobom ubiegającym się o azyl. Listę „associations” znajdziesz tutaj.

Osoba towarzysząca Ci nie będzie mogła wypowiadać się za Ciebie, ale będzie mogła przedstawić swoje uwagi pod koniec rozmowy. Może również pomóc Ci w przygotowaniu się do rozmowy.

„OFPRA” może wzywać Cię kilka razy w związku z Twoim wnioskiem, jeśli uzna, że wymagane są dodatkowe informacje.

Pod koniec procedury powinnaś otrzymać odpowiedź z „OFPRA” pocztą na adres podany we wniosku.

Na ogół odpowiedź powinna zostać przesłana nie później niż sześć miesięcy po złożeniu wniosku. Niestety, czas oczekiwania może być jednak znacznie dłuższy, niekiedy nawet do dwóch lat. W takim przypadku otrzymasz pismo informujące, że rozpatrzenie Twojego wniosku zajmie więcej niż sześć miesięcy.

Jeżeli decyzja „OFPRA” będzie negatywna, możesz prosić o jej zmianę poprzez złożenie odwołania, czyli „appel” do Narodowego Trybunału Prawa do Azylu, czyli „Cour nationale du droit d’asile”.

Masz miesiąc od daty otrzymania powiadomienia o decyzji, czyli od dnia otrzymania pisma, na wniesienie odwołania.

Zdecydowanie zaleca się, aby w tej procedurze towarzyszyło Ci „association” lub zatrudniony przez Ciebie prawnik specjalizujący się w kwestiach związanych z prawem do azylu. Jeżeli Twoje zasoby są zbyt ograniczone, aby płacić za usługi prawnika, możesz ubiegać się o pomoc prawną, czyli „aide juridictionnelle”, w celu pokrycia kosztów:

• wniosek o „aide juridictionnelle” należy złożyć nie później niż 15 dni po otrzymaniu pisma z decyzją;
• wniosek należy złożyć na specjalnym formularzu i przesłać listem poleconym, czyli „lettre recommandée avec avis de réception” do „CNDA”.