Ly hôn ở pháp

Nếu bạn hiện đang sống ở Pháp và muốn ly hôn, trước tiên bạn nên kiểm tra xem liệu có thể ly hôn ở một quốc gia khác; ví dụ, quốc gia của bạn, và liệu điều này có thuận lợi hơn cho bạn hay không. 

Bạn sẽ cần phải hành động nhanh chóng, bởi vì nếu bạn có thể ly hôn ở nhiều quốc gia, thì việc ly hôn thường sẽ diễn ra ở quốc gia mà đơn xin được nộp đầu tiên.

Nếu bạn đang tham gia vào thủ tục ly hôn ở Pháp, đây là một số điều bạn cần lưu ý:

• Có hai loại thủ tục ly hôn, thủ tục đồng thuận và thủ tục không đồng thuận: 
  • Các thủ tục ly hôn không đồng thuận có thể đặc biệt kéo dài, đau thương, phức tạp, tốn kém và đôi khi diễn ra trong rất nhiều năm.
  • Một cuộc ly hôn đồng thuận diễn ra nhanh hơn nhiều và tốn ít chi phí hơn, nhưng đòi hỏi vợ hoặc chồng phải đồng ý về tất cả các điều khoản và điều kiện của cuộc ly hôn. 
• Thật không may, hệ thống luật pháp hiện tại của Pháp vẫn để xảy ra tình trạng bạo hành sau ly thân. Không phải tất cả các thẩm phán Pháp đều biết, cũng như không được trang bị để xác định, hành vi điển hình của kẻ lạm dụng và các chiến lược những kẻ này sử dụng để thao túng hệ thống pháp luật.
• Bạn cần phải chuẩn bị trước thật tốt, tốt nhất là trước khi bạn rời xa người bạn đời của mình và trong khi bạn vẫn có quyền tiếp cận các giấy tờ tài chính. Việc cung cấp bằng chứng về thu nhập và tài sản của vợ/chồng bạn tùy thuộc vào bạn. Thẩm phán sẽ không thể điều tra để tìm hiểu về nguồn tài chính của họ.

Ở Pháp, bất kể chọn thủ tục ly hôn nào, vợ và chồng phải thuê một luật sư. Vai trò của họ là tư vấn cho khách hàng trong suốt quá trình ly hôn, giao tiếp với luật sư kia và thực hiện thủ tục pháp lý.

Vợ hoặc chồng không được phép chọn cùng một luật sư, cũng như luật sư của họ không được thuộc cùng một công ty luật: địa chỉ của họ phải khác nhau.

"huissier de Justice” có thể được gọi để can thiệp theo yêu cầu của luật sư của bạn vì nhiều lý do khác nhau, ví dụ: 

• để kiểm kê tài sản của bạn 
• để thông báo chính thức cho các bên trong thủ tục ly hôn, tức là cung cấp các tài liệu pháp lý cho bên còn lại
• nếu được yêu cầu, để thực thi các biện pháp do thẩm phán đề ra; ví dụ, trong trường hợp không thanh toán khoản đóng góp tài chính hay “pension alimentaire”.

Nếu bạn có một cuộc ly hôn đồng thuận và/hoặc có tài sản để chia, một công chứng viên hoặc “notaire” sẽ tham gia vào thủ tục ly hôn.

“Juge aux affaires familiales” là thẩm phán giải quyết mọi vấn đề liên quan đến luật gia đình. 

Họ ngồi trong tòa án được gọi là “tribunal judiciaire”.

Ngoại trừ một loại ly hôn đồng thuận cụ thể, được gọi là ly hôn có sự đồng ý của hai bên theo thỏa thuận của luật sư hoặc “divorce par consentement mutuel par acte d’avocat”, tất cả các thủ tục ly hôn phải được thực hiện thông qua một luật sư trước “tribunal judiciaire”.

Đơn xin ly hôn phải được nộp: 

• trước “tribunal judiciaire” tại nơi ở hiện tại của gia đình
• hoặc, nếu vợ chồng ly thân và có con chưa thành niên, trước “tribunal judiciaire” tại nơi ở thường trú của cha mẹ, người có quyền giám hộ chính đối với con cái
• hoặc, nếu vợ chồng ly thân và không có con nào là trẻ vị thành niên, trước “tribunal judiciaire” tại nơi ở thường trú của vợ hoặc chồng, người mà không phải là người bắt đầu thủ tục ly hôn.

Trong trường hợp ly hôn đồng thuận trước thẩm phán, tòa án có thẩm quyền xét xử có thể là tòa án ở nơi vợ hoặc chồng cư trú.

Tòa phúc thẩm hoặc “cour d'appel” có thể được yêu cầu nếu vợ/chồng không đồng ý với quyết định của thẩm phán. Họ có thể phản đối quyết định bằng cách bắt đầu một thủ tục gọi là kháng cáo hoặc “appel”. Thủ tục này được thực hiện thông qua luật sư của họ. 

Vụ việc sau đó sẽ được xét xử lần thứ hai, lần này là do “cour d’appel”, người này sẽ kiểm tra rằng không có sai sót về luật pháp trước khi xác nhận hoặc sửa đổi quyết định của “juge aux affaires familiales”.

“Associations” có thể cung cấp cho bạn lời khuyên pháp lý miễn phí nếu bạn muốn kiểm tra một số thông tin nhất định trước hoặc trong quá trình ly hôn.

Thủ tục này thường là nhanh nhất. Thẩm phán không cần thiết phải tham gia, trừ khi một trong những người con của vợ hoặc chồng yêu cầu một buổi điều trần với thẩm phán.

Đầu tiên, điều quan trọng là phải đảm bảo rằng cuộc ly hôn này được quốc tế công nhận

Thủ tục này không được nhiều quốc gia công nhận, kể cả trong Liên minh Châu Âu.

Nếu bạn cần vụ ly hôn ở Pháp của bạn được công nhận ở một quốc gia khác, ví dụ như quốc gia quê hương của bạn:

• yêu cầu luật sư của bạn kiểm tra xem “divorce par consentement mutuel par acte d’avocat” có được công nhận ở đó hay không
• nếu không được công nhận, bạn phải gửi một yêu cầu được gọi là “requête” cho thẩm phán tòa án gia đình được gọi là “juge aux affaires familiales” để họ có thể chấp thuận việc ly hôn của bạn.

Thủ tục này diễn ra như thế nào

Thủ tục này diễn ra như sau:

1. Vợ và chồng thuê một luật sư khác nhau. 
2. Các luật sư soạn thảo một thỏa thuận được gọi là “convention”, trong đó nêu chi tiết các điều khoản của cuộc ly hôn mà hai vợ chồng đã đồng ý.
3. Nếu bạn có tài sản chung, các luật sư sẽ thuê một chuyên gia pháp lý được gọi là công chứng viên hoặc “notaire” để soạn thảo một văn bản được gọi là sao kê hoặc “état liquidatif” liệt kê và định giá bất kỳ tài sản nào. Sau đó, các luật sư tóm tắt “état liquidatif" trong “convention” của vụ ly hôn.
4. Một khi “convention” được hoàn thiện, mỗi luật sư sẽ gửi nó cho khách hàng của họ qua thư bảo đảm cùng với bằng chứng biên nhận được gọi là “lettre recommandée avec accusé de réception”. Thư này phải được chuyển đến tận tay vợ và chồng. Sau đó, họ có 15 ngày phản hồi.
5. Sau khoảng thời gian này, vợ chồng và luật sư cùng ký vào “convention” . Thỏa thuận này được ký trực tiếp với “notaire” nếu cần chia tài sản. Nếu không, các luật sư gửi “convention” qua đường bưu điện đến “notaire".
6. Công chứng viên cung cấp cho hai vợ chồng một văn bản xác nhận việc ly hôn, được gọi là giấy chứng nhận hay “attestation de divorce”. Việc ly hôn sẽ có hiệu lực vào ngày đó.
7. Mỗi luật sư ghi lại vụ ly hôn trên các giấy tờ hộ tịch của thân chủ của họ. 

Thời gian

Các thủ tục này là nhanh nhất và có thể mất từ 15 ngày đến vài tháng, tùy thuộc vào mức độ phức tạp của vụ ly hôn của bạn.

Nếu bạn và vợ/chồng của bạn đồng ý về tất cả các thỏa thuận của cuộc ly hôn nhưng “divorce par consentement mutuel par acte avocat” không phù hợp với bạn; ví dụ: nếu nó không được công nhận ở một quốc gia mà bạn cần nó được công nhận, bạn sẽ cần bắt đầu một thủ tục gọi là “requête” trước thẩm phán tòa án gia đình được gọi là “juge aux affaires familiales (JAF)”.

Thủ tục này diễn ra như thế nào

Bạn sẽ cần phải làm theo thủ tục tương tự gọi là “divorce par consentement mutuel par acte avocat” để ly hôn theo “convention”. 

Sau đó, luật sư của bạn sẽ gửi “convention” kèm theo “état liquidatif” đến “juge aux affaires familiales” và yêu cầu họ ký tên. Đây là thủ tục được gọi là “requête”. Thủ tục này có thể được thực hiện theo hai cách:

• Dưới dạng một đơn được hai vợ chồng gửi chung, được gọi là “requête conjointe”. Trong trường hợp này, văn bản phải do cả luật sư soạn thảo và có chữ ký của cả hai vợ chồng. 
• Dưới dạng một đơn được vợ hoặc chồng gửi. Việc gửi đơn cần được thực hiện thông qua luật sư của họ và sau đó được vợ hoặc chồng chấp nhận và ký tên. 

Sau đó, thẩm phán có thể xác nhận thỏa thuận của bạn và cho phép bạn ly hôn. Thủ tục này thường diễn ra khá nhanh chóng, bạn thường không cần phải ra tòa.  

Thời gian

Ngoài thời gian dự kiến soạn thảo “convention” ly hôn, thông thường cần phải đợi từ hai đến sáu tháng để có được sự xác nhận của thẩm phán tùy thuộc vào vị trí của tòa án có liên quan.

Thủ tục ly hôn được gọi là ly hôn được chấp nhận hoặc “divorce accepté” có thể được sử dụng nếu cả hai đồng ý về nguyên tắc ly hôn nhưng không đồng ý về các điều khoản ly hôn.

Trước khi bắt đầu thủ tục ly hôn với thẩm phán, bạn phải ký một văn bản được gọi là tuyên bố chấp nhận hoặc “procès-verbal d'acceptation” trong đó nêu rõ rằng cả hai người đồng ý với nguyên tắc của cuộc ly hôn.

Thủ tục ly hôn được gọi là ly hôn viện lỗi hoặc “divorce pour faute” có thể được sử dụng trong trường hợp vợ hoặc chồng có hành vi sai trái nghiêm trọng; ví dụ, trong các trường hợp lạm dụng gia đình hoặc ngoại tình. 

Bạn không cần sự đồng ý của vợ/chồng để nộp đơn xin ly hôn này.

Có thể xét đến lỗi nào?

• Lỗi phải đến mức nghiêm trọng dẫn đến không thể tiếp tục chung sống. Luật sư của bạn có thể tư vấn cho bạn về khả năng thành công trong cuộc ly hôn này. 
• Bạn phải có khả năng chứng minh lỗi, ví dụ, bằng lời khai của nhân chứng, giấy chứng nhận y tế hoặc thậm chí là khiếu nại. 

Kết quả của loại ly hôn này thường là gì?

• Nếu lỗi được thẩm phán công nhận, vợ/chồng của bạn có thể phải bồi thường cho bạn. Thông thường, số tiền mà thẩm phán yêu cầu bồi thường có thể lên tới vài nghìn euro.
• Bạn nên biết rằng các cuộc tranh luận pháp lý trong loại ly hôn này có thể khá vòng vo. Bạn sẽ cần chuẩn bị cẩn thận với luật sư của bạn.
• Nếu thẩm phán cho rằng không có lỗi, họ có thể quyết định không cho ly hôn nữa. Do đó, chúng tôi khuyên bạn nên gửi yêu cầu ly hôn loại khác được gọi là ly hôn để thay đổi hoàn toàn mối quan hệ hôn nhân hoặc “divorce pour altération définitive du lien conjugal”. Khi đó, thủ tục ly hôn sẽ không phải bắt đầu lại từ đầu nếu thẩm phán không đồng ý một bên là người có lỗi. Trước tiên, thẩm phán sẽ xem xét yêu cầu về “divorce pour faute” và, trong trường hợp bị từ chối, họ sẽ xem xét yêu cầu khác.

Thủ tục ly hôn được gọi là ly hôn để thay đổi hoàn toàn mối quan hệ hôn nhân hoặc “divorce pour altération définitive du lien conjugal” có thể được sử dụng nếu bạn có thể chứng minh rằng bạn đã không sống với vợ/chồng của mình trong ít nhất một năm. 

Bạn không cần sự đồng ý của vợ/chồng để nộp đơn xin ly hôn này.

Phải làm gì trong trường hợp mới ly thân gần đây

Nếu bạn và vợ/chồng của mình không còn sống với nhau dưới một năm, bạn vẫn có thể tiến hành thủ tục này. 

Sau đó, thẩm phán sẽ hoãn vụ việc cho đến khi bạn chứng minh được đã ly thân được 12 tháng. 

Cách chứng minh đã ly thân 12 tháng

Giấy tờ có thể làm bằng chứng đã ly thân 12 tháng là những giấy tờ có thể chứng minh nơi ở của bạn, chẳng hạn như biên lai thuê nhà hoặc hóa đơn điện hoặc gas đứng tên bạn.

Rất khó để đưa ra thời hạn chính xác về việc các thủ tục ly hôn không đồng thuận ở Pháp sẽ kéo dài bao lâu. Nói chung, có thể mất vài năm, và có thể lên đến mười năm nếu một trong hai vợ chồng kháng cáo mỗi khi có quyết định của tòa án.

Sẽ cần ít nhất bao nhiêu thời gian?

• Đầu tiên, từ hai đến ba tháng kể từ ngày nộp đơn ly hôn chính thức được gọi là “assignation en divorce” và phiên điều trần đầu tiên với thẩm phán được gọi là "audience d’orientation”.
• Sau đó, ít nhất sáu tháng tranh luận bằng văn bản, được gọi là “conclusions” giữa hai vợ chồng, được thực hiện thông qua luật sư của họ. Những cuộc tranh luận này đôi khi kéo dài vài năm trong những trường hợp có nhiều mâu thuẫn nhất.
• Đồng thời, sáu tháng cho việc soạn thảo báo cáo của công chứng viên hoặc “notaire” về tất cả các tài sản chung và các khoản nợ của vợ chồng.
• Khi thẩm phán đã kết thúc các cuộc tranh luận hoặc “conclusions”, sẽ mất từ ba đến sáu tháng trước khi phiên điều trần cuối cùng được gọi là “audience de plaidoirie”.
• Một tháng từ “audience de plaidoirie” đến trao bản án ly hôn. 
• Cuối cùng, một khi vụ ly hôn được chấp thuận, đôi khi cần phải bắt đầu các thủ tục pháp lý mới để hoàn tất việc phân chia tài sản, thường mất từ một đến hai năm rưỡi.

Điều gì sẽ xảy ra nếu vợ hoặc chồng không đồng ý với quyết định của thẩm phán?

Mỗi lần thẩm phán đưa ra quyết định, vợ/chồng có tùy chọn nộp đơn kháng cáo hoặc “appel” đến tòa phúc thẩm hoặc “cour d'appel”. Thông thường, họ có khoảng thời gian một tháng để nộp “appel”, hoặc hai tháng nếu họ cư trú ở nước ngoài.

Thật không may, điều này có thể làm chậm quá trình một cách đáng kể vì:

• một thủ tục trước “cour d'appel” thường mất từ một đến hai năm
• mỗi “appel” tạm dừng thủ tục ly hôn cho đến khi thẩm phán “cour d’appel” đưa ra quyết định.

Bạn cần phải chuẩn bị trước thật tốt, tốt nhất là trước khi bạn rời xa người bạn đời của mình và trong khi bạn vẫn có quyền tiếp cận các giấy tờ.

Dưới đây là các loại giấy tờ cần chuẩn bị:

• Giấy tờ tùy thân của bạn và của con bạn: chứng minh nhân dân, hộ chiếu, v.v.
• Giấy tờ nhập cư của bạn: giấy phép cư trú tại Pháp của bạn hoặc “titre de séjour”, biên nhận đơn xin giấy phép cư trú của bạn hoặc “récépissé” hoặc “attestation de demande d’asile” hoặc xác nhận đơn xin tị nạn.
• Cuốn sổ ghi chép chi tiết về thành phần của gia đình bạn, được gọi là “livret de famille”, nếu bạn có.
• Bản sao giấy đăng ký kết hôn dân sự và giấy khai sinh của bạn trong vòng ba tháng gần nhất đối với đăng ký ở Pháp và dưới sáu tháng đối với đăng ký ở nước ngoài. Xin lưu ý rằng ở một số quốc gia, bản chính giấy khai sinh chỉ được cấp một lần. Nếu đây là trường hợp của bạn, hãy nhớ làm rõ điều này với luật sư của bạn để họ có thể đảm bảo rằng bạn sẽ thu lại khi kết thúc thủ tục tố tụng. 
• Thẻ chăm sóc sức khỏe của bạn hoặc “carte vitale”.
• Các giấy tờ của cơ quan hành chính Pháp chịu trách nhiệm về việc chi trả hỗ trợ tài chính cho các gia đình, được gọi là “Caisse d’allocations familiales (Caf)”.
• Hình ảnh về giấy tờ của vợ/chồng của bạn: thông báo thuế, phiếu lương, sao kê tài khoản, hợp đồng lao động, v.v.
• Bằng chứng về bất kỳ nguồn thu nhập không được kê khai nào khác: hình ảnh về tiền mặt, sổ ghi chép, mua hàng, v.v.
• Bằng chứng về tài sản của vợ/chồng của bạn hoặc tài sản chung: bất động sản, đầu tư, v.v.
• Giấy tờ liên quan đến con cái: các hoạt động ở trường, các hoạt động ngoại khóa, chi phí căng tin, chi phí y tế, v.v.
• Bất cứ điều gì có thể chứng minh hành vi bạo hành mà bạn đã phải trải qua.

Bất kể thủ tục ly hôn bạn chọn, bạn sẽ cần phải thuê một luật sư và đảm bảo rằng đó không phải là cùng một luật sư mà vợ/chồng của bạn thuê và không thuộc cùng một công ty luật với luật sư của vợ/chồng bạn.

Nếu một yếu tố nào đó trong tình trạng hôn nhân của bạn liên quan đến một quốc gia khác, thì họ nên là một chuyên gia về luật quốc tế tư nhân.

Các quy tắc áp dụng để phân chia tài sản trong trường hợp ly hôn được gọi là chế độ hôn nhân hoặc “régime matrimonial”. 

Thẩm phán người Pháp có thể áp dụng "régime matrimonial” của Pháp hoặc nước ngoài tùy thuộc vào tình hình của bạn.

Làm cách nào để biết “régime matrimonial” của tôi là gì?

Nếu bạn ký hợp đồng hôn nhân, trong hợp đồng thường ghi rõ “régime matrimonial” được chọn. 

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, “régime matrimonial” có thể thay đổi; ví dụ, nếu bạn đã thay đổi địa chỉ thường trú của mình hơn mười năm trước. 

Điều này có thể phụ thuộc vào nhiều tiêu chí, ví dụ: 

• quốc gia nơi bạn kết hôn
• quốc gia đầu tiên nơi bạn cư trú chung với vợ/chồng của bạn
• quốc gia nơi thường trú hiện tại của bạn. 

Các quy tắc này có thể khác nhau tùy thuộc vào quốc gia liên quan: 

• Một số quốc gia đã ký hiệp định song phương với Pháp hoặc Công ước La Hay. Danh sách các quốc gia này có thể được tìm thấy trên trang web này.
• Giữa các quốc gia trong Liên minh Châu Âu, Quy chế Brussels II bis hiện đang được áp dụng và sẽ được thay thế bởi Quy chế Brussels II ter từ ngày 1 tháng 8 năm 2022. 

Luật sư của bạn sẽ có thể giúp bạn hiểu các quy tắc áp dụng trong tình huống của bạn. 

Nếu chế độ hôn nhân của bạn hoặc “régime matrimonial” là chế độ ở Pháp 

Nếu đúng như vậy, quá trình này thường sẽ đơn giản hơn. 

Ở Pháp, có một số loại “régimes matrimoniaux”. 

Nếu bạn chưa ký hợp đồng hôn nhân, chế độ được áp dụng là chế độ sở hữu chung tài sản có được sau khi kết hôn hoặc “régime de la Communauté légale”, còn được gọi là“communauté réduite aux acquêts”:

• động sản hoặc bất động sản sở hữu trước thời kỳ hôn nhân vẫn là tài sản riêng của mỗi bên vợ hoặc chồng
• thu nhập và tài sản có được trong thời kỳ hôn nhân được coi là tài sản chung.

Trong trường hợp ly hôn, tài sản chung được chia thành hai phần bằng nhau.

Nếu chế độ hôn nhân của bạn hoặc “régime matrimonial” là chế độ nước ngoài 

Nếu “régime matrimonial” nước ngoài được áp dụng, luật sư của bạn sẽ phải chứng minh cho thẩm phán Pháp cách áp dụng chế độ này để phân chia tài sản của bạn.

Họ phải cung cấp bằng chứng về “régime matrimonial”; ví dụ, bằng cách có được một văn bản từ luật sư của quốc gia liên quan, chẳng hạn như:

• một văn bản chính thức được gọi là “affidavit”
• một công văn.

Luật sư của bạn có thể giúp bạn xác định thông tin mà văn bản này phải có. Thông tin có thể bao gồm:

• nếu có một “régime matrimonial” ở Pháp tương đương với chế độ hôn nhân nước ngoài hoặc "régime étranger”
• các quy tắc phân chia tài sản
• một ước tính định lượng về việc phân chia tài sản của bạn nếu cuộc ly hôn được diễn ra tại các tòa án của quốc gia này.

Thủ tục ly hôn chính thức bắt đầu khi luật sư của bạn, hoặc luật sư của vợ/chồng bạn, gửi đơn yêu cầu ly hôn chính thức đến thẩm phán gia đình hoặc “juge aux affaires familiales”. Thủ tục này được gọi là nộp đơn ly hôn hoặc “assignation en divorce”. 

Thông báo “assignation en divorce” cho thẩm phán

Bằng cách thông báo cho “juge aux affaires familiales” của “assignation”, luật sư có thể chọn yêu cầu họ, nếu họ thấy cần thiết: 

• Việc bổ nhiệm một chuyên gia do tòa án chỉ định được gọi là công chứng viên của “notaire“, để chuẩn bị phân chia tài sản của vợ chồng.
• Một phiên điều trần với thẩm phán được gọi là “audience d’orientation et sur mesures provisoires”. Phiên điều trần này cho phép thẩm phán thiết lập các biện pháp sẽ có hiệu lực trong suốt thời gian của thủ tục được gọi là “mesures provisoires”. Các biện pháp này bao gồm, nhưng không giới hạn ở:
  • phân chia chỗ ở và phương tiện đi lại
  • thanh toán các khoản nợ 
  • khả năng trả một khoản đóng góp tài chính từ vợ hoặc chồng trong suốt quá trình thực hiện thủ tục ly hôn và/hoặc một khoản đóng góp tài chính để đóng góp vào các chi phí liên quan đến con cái
  • thỏa thuận quyền nuôi con.
• Sự hiện diện của một thông dịch viên tại “audience” nếu bạn không nói tiếng Pháp. Các dịch vụ của thông dịch viên sẽ do tòa án chi trả.

Sau “assignation en divorce”, thẩm phán sẽ thiết lập một phiên điều trần ban đầu hoặc “audience” với luật sư của vợ và chồng, thường là trong vòng hai hoặc ba tháng. 

Trong trường hợp khẩn cấp, chẳng hạn như trong trường hợp bạo lực gia đình hoặc có nguy cơ bắt cóc trẻ em, luật sư có thể bắt đầu một thủ tục gọi là “à bref délai” cho phép ngày diễn ra phiên điều trần sớm hơn.

Thông báo về “assignation en divorce” cho vợ/chồng

Vợ/chồng gửi đơn ly hôn phải thuê một chuyên gia pháp lý được gọi là “huissier de justice” để thông báo cho chồng hoặc vợ của mình về “assignation en divorce”. Thủ tục này được gọi là “notification”.

Thủ tục này được thực hiện thông qua luật sư.

Đây là bước cần thiết để thủ tục ly hôn được chính thức bắt đầu.

Sau khi ly hôn, thủ tục ly hôn đã được bắt đầu, các cuộc tranh luận giữa các bên sẽ chủ yếu diễn ra bằng văn bản. 

Mỗi bên sẽ lần lượt soạn thảo, với sự trợ giúp của luật sư của họ, một văn bản có tên là “conclusions” sau đó gửi văn bản này cho thẩm phán.

Khi nào thì “conclusions” được soạn thảo?

“Conclusions” có thể cần thiết ở các giai đoạn khác nhau của thủ tục:

• Để chuẩn bị cho “audience d’orientation et sur mesures provisoires”. Văn bản này tập trung vào các biện pháp mà vợ/chồng yêu cầu từ thẩm phán trong suốt thời gian thực hiện thủ tục ly hôn.
• Để chuẩn bị cho “audience” cuối cùng. Văn bản này trình bày chi tiết các sự kiện, loại ly hôn không đồng thuận được lựa chọn và những gì vợ/chồng muốn đạt được khi kết thúc cuộc ly hôn. 

Chuẩn bị cẩn thận

Những cuộc tranh luận và trao đổi về “conclusions” có thể rất không thoải mái, đặc biệt là đối với một người đã từng bị lạm dụng gia đình. 

Điều này thường xảy ra khi tình trạng lạm dụng sau ly thân tiếp diễn và người có hành vi lạm dụng thao túng hệ thống bằng cách sử dụng một số chiến lược cụ thể để buộc tội nạn nhân, bao gồm cả việc lấy lời khai từ những người xung quanh họ.

Bạn có thể xây dựng một chiến lược với luật sư của mình để tìm ra cách đối phó với những hành vi tấn công có thể xảy ra này.

Thủ tục này là gì? 

Mỗi luật sư thay phiên nhau soạn thảo “conclusions” của riêng mình. Họ thường có khoảng thời gian hai hoặc ba tháng để soạn thảo và sau đó gửi cho thẩm phán trước hạn chót.

Sau đó đến lượt luật sư khác viết “conclusions” của họ sau khi xem xét các yếu tố do bên kia viết.

Những cuộc trao đổi này có thể tiếp tục như vậy trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm.

Khi đến lượt luật sư của bạn viết “conclusions” 

Đây là cơ hội để bạn giải thích bản thuật lại các sự việc của bạn và yêu cầu những gì bạn muốn đạt được khi kết thúc thủ tục ly hôn, hoặc phản hồi “conclusions” của bên còn lại:

• Luật sư của bạn sẽ hỏi bạn các câu hỏi và yêu cầu bạn cung cấp một số giấy tờ để đính kèm với “conclusions”. 
• Nếu giấy tờ của bạn không phải bằng tiếng Pháp, bạn hoặc luật sư của bạn có thể tự dịch mà không cần phải nhờ đến một phiên dịch viên chuyên nghiệp. Thủ tục này được gọi là “traduction libre”. Bạn có thể sử dụng các công cụ dịch thuật miễn phí như Google Translate hoặc DeepL.
• Sau đó, luật sư của bạn sẽ yêu cầu bạn xem lại “conclusions” trước khi gửi cho thẩm phán. 
• Đọc chúng cẩn thận và tóm tắt ý kiến của bạn trong một email gửi cho luật sư của bạn.

Khi luật sư của bạn nhận được “conclusions” của bên còn lại 

Đây là cơ hội để bên kia trình bày bản thuật lại các sự việc của họ và yêu cầu những gì họ muốn đạt được khi kết thúc vụ ly hôn hoặc phản hồi “conclusions” của bạn:

• Luật sư của bạn sẽ gửi “conclusions” của bên còn lại cho bạn để hỏi ý kiến của bạn.
• Đọc kỹ văn bản này và tóm tắt các nhận xét của bạn, từng điểm một, trong một email gửi cho luật sư của bạn. Tập trung vào các sự kiện và cố gắng cung cấp bằng chứng nếu bạn có.

Nhận “conclusions” của bên kia có thể là thời điểm đau thương nhất trong thủ tục ly hôn ở Pháp. Đặc biện là khi vợ/chồng cũ của bạn sử dụng một số chiến lược cụ thể mà thường được những kẻ có hành vi lạm dungjg sử dụng và đưa ra những cáo buộc sai trái chống lại bạn.

Bạn có thể nhận trợ giúp từ “association” chuyên giúp đỡ các nạn nhân của bạo lực hoặc bằng cách tham khảo ý kiến của một chuyên gia tâm lý học.

Yêu cầu chính thức về giấy tờ hoặc “sommation de communiquer”

Trong quá trình soạn thảo “conclusions”, mỗi bên có thể chính thức yêu cầu giấy tờ từ bên kia để hỗ trợ lập luận của họ.

Sau đó, thủ tục được gọi là “sommation de communiquer” sẽ được thực hiện, trong đó liệt kê các tài liệu được yêu cầu.

Nếu bạn nhận được “sommation de communiquer”, bạn phải phản hồi bằng cách cung cấp các giấy tờ bạn có hoặc giải thích cho luật sư của bạn tại sao bạn không có chúng.

Nếu bên kia từ chối cung cấp một số giấy tờ

Nếu sau khi nhận được “sommation de communiquer”, vợ/chồng của bạn từ chối cung cấp cho bạn giấy tờ liên quan đến một yếu tố quan trọng, chẳng hạn như bằng chứng về nguồn lực của họ, bạn có thể yêu cầu luật sư của bạn thực hiện một thủ tục cụ thể được gọi là “conclusions d’incident aux fins de communication de pièces”. 

Bạn phải có một số bằng chứng về sự tồn tại của giấy tờ được đề cập trước khi thủ tục này có thể được thực hiện.

Thủ tục này sẽ bắt buộc vợ/chồng của bạn phải cung cấp cho bạn giấy tờ này. Nếu không, họ có thể gặp phải những rủi ro sau:

• Họ có thể phải nộp tiền phạt cho mỗi ngày họ giữ giấy tờ được yêu cầu.
• Thẩm phán có thể cho rằng bạn đang nói sự thật về vấn đề được đề cập. Ví dụ, nếu bạn nghĩ rằng bạn biết thu nhập của vợ/chồng mình nhưng họ từ chối chứng minh, thẩm phán có thể cho rằng việc từ chối của họ che giấu một số tiền lớn và họ có thể đưa ra quyết định tương ứng.

Đàm phán để đạt được thỏa thuận 

Trong lúc soạn thảo “conclusions”, luật sư có thể nhân danh vợ/chồng cố gắng thương lượng bí mật để đạt được một thỏa thuận. 

Điều này có thể được thực hiện bất cứ lúc nào cho đến khi phán quyết cuối cùng được đưa ra và xác nhận. 

Dừng các cuộc tranh luận và kết thúc cuộc trao đổi về “conclusions”

Trong các thủ tục ly hôn không đồng thuận, thường có một số trao đổi về “conclusions” giữa các luật sư trước ngày kết thúc do thẩm phán ấn định. 

Thẩm phán có thể tuyên bố kết thúc các cuộc tranh luận trong hai trường hợp:

• theo yêu cầu của một trong hai luật sư
• theo quyết định của riêng họ khi một bên ngừng phản hồi hoặc họ cho rằng quá trình này mất quá nhiều thời gian.

Đây là phiên điều trần không bắt buộc chỉ được tổ chức nếu một trong các luật sư đã yêu cầu tại thời điểm “assignation en divorce”.

Phiên này thường diễn ra từ hai đến ba tháng sau khi “assignation en divorce”. 

Phiên điều trần này có thể cho phép thẩm phán: 

• đưa ra các biện pháp sẽ có hiệu lực trong suốt thời gian tiến hành thủ tục, được gọi là các biện pháp tạm thời hoặc “mesures provisoires” 
• đặt lịch tiến hành thủ tục cho các luật sư
• chỉ định một công chứng viên hoặc “notaire” để đưa ra một sao kê hoặc “état liquidatif” nêu chi tiết tất cả tài sản và các khoản nợ của hai vợ chồng. 

Kết thúc “audience d’orientation”, thẩm phán sẽ soạn thảo một văn bản được gọi là “ordonnance d’orientation” nêu chi tiết hóa các quyết định của họ. 

Nếu bạn không đồng ý với một hoặc nhiều quyết định của thẩm phán, bạn có thể phản đối họ bằng cách nộp đơn kháng cáo trong thời hạn tối đa là 15 ngày.

Sau cuộc hẹn của họ, chuyên gia pháp lý được gọi là công chứng viên hoặc “notaire” sẽ có khoảng thời gian sáu tháng để soạn thảo một báo cáo chi tiết về tài sản và các khoản nợ của vợ hoặc chồng. 

Thụ tục

Thủ tục này thường diễn ra theo cách sau:

1. “Notaire” sử dụng thông tin do vợ hoặc chồng cung cấp để liệt kê và đánh giá giá trị của tài sản và các khoản nợ. 
2. Họ soạn thảo một kế hoạch để phân chia các tài sản và các khoản nợ này, có tính đến “régime matrimonial” sẽ được áp dụng. 
3. Họ gửi bản thảo này cho vợ/chồng thông qua luật sư của họ. 
4. Nếu vợ hoặc chồng không đồng ý với kế hoạch phân chia này, luật sư của họ sẽ cho “notaire” biết sự bất đồng này bằng văn bản. Những trao đổi này được gọi là “dires”.
5. Hai vợ chồng có thể cố gắng thống nhất kế hoạch phân chia. 

Vào cuối khoảng thời gian được chỉ định, “notaire” sẽ gửi báo cáo của họ cho thẩm phán, bất kể vợ chồng đã đạt được thỏa thuận hay chưa.

Nếu “notaire” không được chỉ định?

Nếu bạn không yêu cầu cuộc hẹn với một “notaire” vào thời điểm “assignation en divorce”, bước này cũng có thể được thực hiện sau khi vụ ly hôn đã được chấp thuận.

Sau khi nhận được “conclusions” cuối cùng, thẩm phán sẽ ấn định một ngày cho phiên điều trần được gọi là “audience de plaidoirie”, trong đó mỗi luật sư có thể nhanh chóng đưa ra lập luận của mình. 

Vợ/chồng không được phép phát biểu tại phiên điều trần này, và họ không bắt buộc phải có mặt. 

Vào cuối “audience”, thẩm phán sẽ chính thức kết thúc các cuộc tranh luận giữa các bên. Thủ tục này được gọi là “clôture des débats”. Thẩm phán cũng sẽ cho biết khoảng thời gian mà họ sẽ đưa ra quyết định của mình, thường là một tháng.

Thẩm phán có thể quyết định cho ly hôn hoặc bác bỏ vụ việc ly hôn. 

Họ cũng có thể đưa ra quyết định về các yêu cầu nhất định từ các bên. 

Tuy nhiên, họ có thể không quyết định được một số điểm liên quan đến việc phân chia tài sản và nợ hoặc “liquidation du régime matrimonial”. Trong trường hợp này, các bên sẽ phải tiến hành một thủ tục mới gọi là triệu tập để phân chia tài sản hoặc “assignation en liquidation partage” với thẩm phán chịu trách nhiệm phân chia tài sản. Thủ tục này được giải thích dưới đây.

Vợ hoặc chồng sẽ nhận được quyết định của thẩm phán được gọi là phán quyết ly hôn hoặc “jugement de divorce” bằng thư từ tòa án.

Khi thẩm phán đã chấp thuận việc ly hôn, vợ hoặc chồng phải thông báo cho người kia thông qua một viên chức hệ thống tư pháp được gọi là “huissier de justice”. 

Bước này rất quan trọng vì sẽ cho phép cưỡng chế thi hành bản án ly hôn cuối cùng; ví dụ: nếu vợ/chồng cũ của bạn không trả một khoản đóng góp tài chính được gọi là “pension alimentaire”, khoản tiền này được gọi là “prestation compensatoire”, hoặc trong trường hợp không tuân thủ các thỏa thuận về quyền nuôi con.  

Nếu vợ/chồng của bạn ở nước ngoài, bạn phải thuê một “huissier de justice” ở Pháp, người sẽ thực hiện các bước cần thiết để thông báo cho họ về quyết định ở nước kia.

Nếu bạn không đồng ý với quyết định của thẩm phán, bạn có thể phản đối bằng cách nộp đơn kháng cáo thông qua luật sư của bạn trước tòa phúc thẩm hoặc “cour d’appel”. 

Bạn thường có khoảng thời gian một tháng kể từ khi “huissier de justice” thông báo về quyết định, hai tháng nếu bạn ở nước ngoài. Bên kia cũng có thể nộp một “appel” với thời hạn tương tự. 

Tuy nhiên, nếu thông báo về quyết định không được “huissier de justice” thực hiện, thời hạn sẽ được tăng lên hai năm.

Khi việc ly hôn đã được chấp thuận, luật sư của bạn sẽ có trách nhiệm ghi việc ly hôn vào giấy khai sinh và giấy đăng ký kết hôn của bạn. 

Nếu bạn sinh ra và/hoặc kết hôn ở nước ngoài, vụ ly hôn của bạn cần được công nhận ở quốc gia quê hương của bạn. 

Tuy nhiên, nếu bạn là người tị nạn chính trị ở Pháp, bạn không được liên hệ với các cơ quan có thẩm quyền của quốc gia quê hương của bạn. Thay vào đó, bạn có thể liên hệ với một tổ chức cung cấp các dịch vụ miễn phí có tên là “association” chuyên về quyền của người tị nạn.

Nếu thẩm phán gia đình không quyết định về việc phân chia các tài sản nhất định trong “jugement de divorce”, bạn sẽ cần làm theo các bước sau: 

• Trước tiên, bạn có thể cố gắng tìm ra một giải pháp thân thiện với bên kia.
• Nếu không thể đạt được thỏa thuận, bạn có thể bắt đầu một thủ tục pháp lý mới gọi là triệu tập để phân chia tài sản hoặc “assignation en liquidation partage” với thẩm phán.

Bước 1 nếu thẩm phán đã chỉ định một công chứng viên hoặc “notaire” để thực hiện việc phân chia tài sản hoặc “liquidation”

Các bên phải đặt lịch hẹn với “notaire” được chỉ định để cố gắng đạt được một thỏa thuận hòa giải.

Thủ tục tương tự được mô tả bên trên.

Sau những trao đổi này:

• Nếu các bên đạt được thỏa thuận thì có thể tiến hành phân chia tài sản.
• Nếu các bên không đạt được thỏa thuận, “notaire” sẽ phát hành một báo cáo được gọi là “procès-verbal de difficultés” hoặc “PV de difficultés” để ghi lại chi tiết những điểm chưa thống nhất. Sau đó, hai vợ chồng sẽ cần bắt đầu thủ tục pháp lý được mô tả trong Bước 2.

Nếu một trong các bên từ chối tham gia: “notaire” sẽ soạn thảo một văn bản có tên là “procès-verbal de carence” hoặc “PV de carence” cho phép bạn yêu cầu thẩm phán quyết định việc phân chia tài sản bằng cách bắt đầu thủ tục pháp lý được mô tả trong Bước 2

Bước 2 (trong trường hợp đạt được thỏa thuận): bắt đầu thủ tục pháp lý mới được gọi là triệu tập để phân chia tài sản hoặc “assignation en liquidation partage”

Trong trường hợp không thống nhất được việc phân chia tài sản hoặc “liquidation”, một trong các luật sư sẽ phải làm đơn gọi là giấy triệu tập để phân chia tài sản hoặc “assignation en liquidation partage”. Đơn này được gửi cho thẩm phán phụ trách việc phân chia tài sản được gọi là “juge de la liquidation”. Thủ tục này sẽ cho phép thẩm phán đưa ra quyết định liên quan đến tài sản của bạn.

Các bước trong thủ tục này như sau:

• Một trong các luật sư sẽ phải nộp đơn xin “assignation en liquidation partage”. Đây là yêu cầu mà thẩm phán phụ trách phân chia tài sản hay “juge de la liquidation” sẽ đưa ra quyết định.
• Trong đơn này, luật sư phải cung cấp cho thẩm phán, theo điều 1360 của “Code de la procédure civile”:
  • một văn bản trình bày tóm tắt về các tài sản được phân chia 
  • một văn bản nêu chi tiết những gì bạn muốn lấy khi phân chia tài sản
  • các bước bạn đã thực hiện để thử và đạt được thỏa thuận, ví dụ như trao đổi e-mail với bên kia.
• Khi thủ tục bắt đầu, thẩm phán sẽ chỉ định một “notaire”.
• “Notaire” sẽ có vai trò trao đổi để hai bên đề xuất phân chia tài sản, cố gắng đạt được thỏa thuận.
• Trong trường hợp không đạt được thỏa thuận “notaire” sẽ phát hành một báo cáo được gọi là “procès-verbal de difficultés” hoặc “PV de difficultés” để gửi cho thẩm phán.
• Sau đó thẩm phán sẽ đưa ra quyết định.
• Vợ và chồng sẽ có quyền phản đối quyết định của thẩm phán bằng “appel”.

Khi nào thủ tục này có thể được bắt đầu?

Bạn phải đợi phán quyết ly hôn dứt khoát mới có thể bắt đầu thủ tục này.

Thủ tục này kéo dài trong bao lâu??

Thủ tục này thường kéo dài từ một đến ba năm.

Khi kết thúc thủ tục, nếu vợ hoặc chồng nộp đơn kháng cáo hoặc “appel” để phản đối quyết định của thẩm phán, sẽ mất thêm một đến hai năm nữa.