Zgłaszanie przypadków przemocy domowej do francuskiego systemu sprawiedliwości

Każdy, kto doświadczył przemocy domowej we Francji, może złożyć skargę w celu zgłoszenia przemocy, nawet jeśli nie posiada prawa pobytu. Złożenie skargi jest bardzo ważnym krokiem i może być warunkiem wstępnym do wszczęcia procedur związanych z bezpieczeństwem, zakwaterowaniem, a nawet rozwodem i opieką nad dziećmi.

Zweryfikowała komisarz Charlotte Huntz i pani Pauline Rongier 31.05.2023 r.

Poznaj fakty

Stosowanie przemocy domowej jest we Francji prawnie zabronione. Jeśli partner lub były partner wykazuje zachowania przemocowe wobec Ciebie lub Twoich dzieci, możesz złożyć skargę.

Jeżeli zdecydujesz się złożyć skargę na policji, policja zbada sprawę, a następnie przekaże Twoją skargę do prokuratora publicznego, tzw. „procureur de la République”, który zajmie się sprawą i podejmie decyzję o dalszym postępowaniu.

Mimo że jest to opcjonalne, zaleca się zatrudnienie prawnika, który będzie Ci w stanie doradzić i pomóc w przejściu przez procedury, które we Francji mogą być szczególnie skomplikowane. Jeżeli Twoje zasoby są zbyt ograniczone, aby płacić za usługi prawnika, możesz ubiegać się o pomoc prawną, czyli „aide juridictionnelle”, w celu pokrycia kosztów.

We Francji o środkach ochrony decyduje sędzia, a nie policja.

  • Złożenie skargi jest ważnym krokiem, jeżeli chcesz dochodzić sprawiedliwości w związku z tym, czego doświadczyłaś.

    Ten krok może być również wymagany w przypadku przyszłych działań związanych z Twoim bezpieczeństwem, prawem pobytu, mieszkaniem, rozwodem czy przyznaniem opieki nad dziećmi.

  • Policja może czasem zatrzymać sprawcę przemocy na krótki czas, do 48 godzin. Nazywa się to zatrzymaniem, czyli „garde à vue”. Zatrzymanie pozwala na przeprowadzenie dochodzenia, ale nie oznacza skazania.

    Jednak procedura po złożeniu skargi dotyczącej przemocy domowej może zająć bardzo dużo czasu. Funkcjonowanie systemu poprawiło się w ostatnich latach, ale nadal jest wiele problemów.

    Niestety, trzeba zachować cierpliwość i postępować proaktywnie w razie skierowania sprawy do francuskiego systemu sprawiedliwości, co może być szczególnie trudne w sytuacji, gdy po prostu próbujesz przetrwać.

Procedura

We Francji skargę można wnieść:

  • osobiście w dowolnym komisariacie policji, tj. albo „commissariat de police”, albo „brigade de gendarmerie”;
  • pocztą do prokuratora publicznego, zwanego „procureur de la République”.
  • Zaleca się, aby przed złożeniem skargi przygotować się w możliwie największym stopniu, wykonując poniższe kroki:

    • postaraj się zebrać jak najwięcej dowodów;
    • zanotuj dane kontaktowe wszystkich świadków;
    • zapisz wszystkie przypadki stosowania przemocy, które pamiętasz – od najdawniejszego do najnowszego.
  • Jeżeli nie czujesz się gotowa na złożenie oficjalnej skargi, możesz zacząć od zgłoszenia przemocy policji online za pośrednictwem wielojęzycznej usługi czatu dla ofiar przemocy ze względu na płeć.

    Policja będzie w stanie udzielić Ci porady w zależności od Twojej sytuacji lub w razie potrzeby wyśle funkcjonariusza w celu interwencji.

    Chat może być, na życzenie, całkowicie anonimowy. Jednak w najpoważniejszych przypadkach przemocy lub jeśli masz poniżej 18 lat, policja będzie zobowiązana do zgłoszenia przekazanych przez Ciebie faktów do prokuratora publicznego, tj. „procureur de la République”. Prokurator publiczny może podjąć decyzję o przeprowadzeniu dochodzenia i ewentualnie wnieść oskarżenie przeciwko sprawcy przemocy.

    Po pisemnym chacie online:

    • Policja zapisuje zgłoszone przez Ciebie fakty w arkuszu informacyjnym.
    • Przekazuje Ci numer referencyjny przypisany do Twoich akt.
    • Prosi o podanie adresu i numeru telefonu, jeśli chcesz, aby skontaktował się z tobą funkcjonariusz dochodzeniowy. Możesz poprosić policję o kontaktowanie się z Tobą e-mailem, jeśli nie rozumiesz po francusku.
    • Funkcjonariusz dochodzeniowy skontaktuje się z Tobą w ciągu siedmiu dni. Przy tej okazji możesz poprosić o obecność tłumacza podczas składania formalnej skargi.
    • Jeżeli w ciągu siedmiu dni nikt z policji nie skontaktował się z Tobą, możesz napisać do nich ponownie na czacie, podając swój numer referencyjny.
  • Skarga, czyli „plainte”, jest oficjalnym działaniem, które powoduje wszczęcie dochodzenia.

    Dziennik, czyli „main courante”, to oficjalny dokument, w którym po prostu rejestruje się zgłoszone fakty, co zwykle nie prowadzi do podjęcia dochodzenia.

    W przypadku przemocy domowej funkcjonariusze policji nie są uprawnieni do sugerowania, aby złożyć „main courante” zamiast „plainte”. Masz jednak prawo poprosić o „main courante”, jeśli wolisz ten rodzaj zgłoszenia od „plainte”.

    Wskazówka: W przypadku przemocy domowej policja musi wysłać „main courante” do prokuratora publicznego, czyli „procureur de la République”. Prokurator może podjąć decyzję o przeprowadzeniu dochodzenia i ewentualnie ściganiu sprawcy, jeśli przemoc zostanie uznana za bardzo poważną.

  • Jeżeli nie mówisz po francusku lub obawiasz się, że policja nie będzie przestrzegać Twoich praw, możesz przekazać im to pismo.

    Po przybyciu na recepcję komisariatu policji możesz powiedzieć recepcjoniście, że chcesz, aby potraktowano Cię z dyskrecją.

    Zostaniesz poproszona o podanie kilku informacji:

    • Dokument potwierdzający twoją tożsamość, na przykład dowód osobisty lub paszport. Nie musisz przedstawiać pozwolenia na pobyt, czyli „titre de séjour”: zgodnie z prawem każda osoba we Francji może złożyć skargę, nawet jeśli nie ma prawa pobytu.
    • Adres domowy. Dla własnego bezpieczeństwa możesz wybrać inny adres, na przykład adres zaufanej osoby, swojego prawnika lub organizacji oferującej bezpłatne usługi, tj. „association”.

    Możesz również poprosić o spotkanie z pracownikiem socjalnym lub psychologiem, jeśli chcesz. Będzie to zależało od dostępności specjalistycznego personelu w danym komisariacie policji.

    Możesz również zapytać o dane kontaktowe organizacji specjalizującej się w pomaganiu osobom, które doświadczyły przemocy domowej, tak zwanego „association”.

    Następnie spotka się z Tobą funkcjonariusz dochodzeniowy w celu przeprowadzenia przesłuchania, czyli „audition”, aby zapisać twoje zeznanie.

  • Jeżeli wolisz, możesz złożyć „plainte”, przesyłając pismo prokuratorowi publicznemu, czyli „procureur de la République”, pocztą. Możesz poprosić prawnika lub „association” o pomoc w napisaniu pisma i wysłaniu go.

    Procureur” prześle Twoją skargę do departamentu policji, który będzie odpowiedzialny za dochodzenie.

    Następnie zostaniesz zaproszona na komisariat policji, czyli „commissariat de police” lub „brigade de gendarmerie” w celu spisania Twojego zeznania podczas przesłuchania, tzw. „audition”.

    Aby wnieść skargę pocztą, wykonaj następujące kroki:

    • Napisz pismo, korzystając z tego szablonu. Pamiętaj o uwzględnieniu następujących elementów:
      • Twoje nazwisko, imię, data i miejsce urodzenia oraz pełne dane kontaktowe (adres i numer telefonu);
      • szczegółowy opis faktów, z podaniem daty i miejsca zdarzenia;
      • imię i nazwisko sprawcy przemocy;
      • nazwiska i adresy świadków;
      • opis skutków przemocy, jakich doznałaś ty lub twoje dzieci, jeśli je masz;
      • dokumenty stanowiące dowód.
    • Zachowaj kopię pisma na wypadek, gdyby była potrzebna później.
    • Pismo należy zaadresować do „procureur de la République”. Aby znaleźć dane do kontaktu, skorzystaj z tego katalogu: wprowadź swój kod pocztowy i wybierz „tribunal judiciaire”. Możesz wybrać sąd w miejscu, w którym mieszkasz, w którym mieszka sprawca przemocy lub w którym doszło do przemocy.
    • Pismo możesz dostarczyć osobiście do recepcji sądu lub wysłać je jako „lettre recommandée avec accusé de réception”, gdyż jest to jedyny sposób, aby uzyskać potwierdzenie odbioru. Zachowaj pokwitowanie jako dowód nadania.
  • Możesz poprosić prawnika, aby towarzyszył Ci podczas „audition” w „commissariat” lub „gendarmerie”.

    Funkcjonariusz dochodzeniowy spisze Twoje zeznanie. Ta rozmowa nazywana jest przesłuchaniem, czyli „audition”. Warto wiedzieć:

    • Jeżeli nie mówisz po francusku, możesz przedstawić na policji to pismo i poprosić o tłumacza. Policja jest zobowiązana do wyznaczenia dla Ciebie tłumacza. W praktyce zależy to od dostępności tłumaczy Twojego języka. Możesz zostać poproszona o ponowne przyjście na komisariat w innym terminie.
    • Jeżeli wolisz, możesz poprosić o kontakt z kobietą. Jeżeli dostępna będzie funkcjonariuszka, to ona przeprowadzi przesłuchanie.

    Funkcjonariusz będzie zadawał Ci pytania, aby w pełni zrozumieć sytuację, i wypełni z Tobą pewien dokument w celu oceny pilności sytuacji, tzw. „grille d’évaluation du danger”. Pytania będą dotyczyć:

    • Twojego stanu, na przykład:
      • czy doznałaś obrażeń ciała?
      • czy boisz się o siebie i o swoje dzieci?
      • czy jesteś przygnębiona lub przytłoczona i nie widzisz rozwiązania?
    • Twojego partnera lub byłego partnera:
      • czy ma broń palną (zgłoszoną lub nie)?
      • czy spożywa alkohol, bierze narkotyki, zażywa leki?
      • czy w przeszłości występowały u niego problemy ze zdrowiem psychicznym?
    • przemocy, której doświadczyłaś, na przykład:
      • czy Twój partner lub były partner kiedykolwiek stosował wobec Ciebie przemoc?
      • czy próbuje kontrolować to, co robisz (ubrania, makijaż, wyjścia, praca itp.)?
      • czy stosuje wobec Ciebie ciągłe monitorowanie, molestowanie psychiczne lub seksualne za pośrednictwem wiadomości e-mail, wiadomości SMS, rozmów telefonicznych, wiadomości głosowych, listów?
      • czy uniemożliwia Ci swobodne wydawanie Twoich pieniędzy lub korzystanie z Twoich dokumentów (dokumentów tożsamości, kart zdrowia itp.)?
      • czy ostatnio wzrosła częstotliwość incydentów przemocy (słownej, fizycznej, seksualnej lub psychicznej)?

    Funkcjonariusz zapyta również, czy masz jakiekolwiek dowody lub świadków. Nie musisz ich mieć: dochodzenie może pomóc w ich znalezieniu.

    Pod koniec „audition” policjant zasugeruje konsultację lekarską na wyspecjalizowanym oddziale medycznym „Unité médico-judiciaire (UMJ)”. Zazwyczaj to policjant umawia wizytę u tego lekarza.

    Warto wiedzieć:

    • To bardzo ważne, aby zgodzić się na taką wizytę, niezależnie od rodzaju przemocy, jakiej doświadczyłaś, nawet jeżeli nie pozostały żadne ślady fizyczne. Lekarz wystawi Ci zaświadczenie lekarskie, które będzie bardzo istotne w kontekście podjęcia kolejnych kroków.
    • Jeżeli policjant nie zaproponuje Ci wizyty u lekarza z oddziału „Unité médico-judiciaire (UMJ)”, ważne jest, aby przed wyjściem poprosić o taką wizytę.
  • Po zakończeniu przesłuchaniem, czyli „audition”, otrzymasz trzy ważne dokumenty.

    1. Podsumowanie Twojego zeznania, zwane „procès-verbal de plainte”.
      • Przeczytaj je uważnie (lub poproś o jego przeczytanie na głos), aby sprawdzić, czy informacje są prawidłowe.
      • Jeżeli nie mówisz po francusku, możesz poprosić tłumacza, który był obecny podczas przesłuchania, aby ponownie odczytał ten dokument dla Ciebie.
      • Daj sobie czas, nawet jeśli spróbują Cię pospieszać, i nie bój się prosić o poprawki.
      • Podpisz dokument tylko wtedy, gdy uważasz, że jest kompletny i poprawny.
    2. Dowód złożenia skargi, zwany „récépissé de dépôt”.
    3. Formularz do wysłania do sądu w celu wnioskowania o dostęp do dokumentacji dochodzenia, tzw. „Déclaration de constitution de partie civile (CPC)”. Warto wiedzieć:
      • Zdecydowanie zaleca się złożenie tego wniosku, nawet jeśli nie jest to obowiązkowe, ponieważ umożliwi Ci to uzyskiwanie informacji o przebiegu procedury oraz dostęp do akt.
      • Możesz poprosić prawnika o pomoc w wypełnieniu i wysłaniu formularza.
      • Możesz zażądać tego w dowolnym momencie do dnia orzekania przez sąd, tzw. „audience”, ale zaleca się zrobić to najszybciej, jak to możliwe.
  • Niestety, nie zostaniesz automatycznie poinformowana o działaniach podejmowanych przez policję po złożeniu skargi.

    Jeżeli policja uzna, że okoliczności są poważne, może podjąć decyzję o wezwaniu sprawcy przemocy w celu przesłuchania go. W zależności od powagi okoliczności sprawca może zostać wezwany:

    • na przesłuchanie z wolnej stopy, czyli „audition libre”, co oznacza, że będzie mógł w każdej chwili wrócić do domu;
    • lub, w najpoważniejszych przypadkach, na „garde à vue” (zatrzymanie). Oznacza to, że zostanie pozbawiony wolności i będzie musiał pozostać w komisariacie przez określony czas, zwykle od 24 do 48 godzin.

    Wskazówka: nie zostaniesz automatycznie powiadomiona o dacie „audition” ani o zakończeniu „garde à vue”. Dlatego ważne jest, aby przedsięwziąć środki ostrożności, jeśli obawiasz się jakichkolwiek działań odwetowych ze strony sprawcy przemocy.

    Jeżeli nadal mieszkasz ze sprawcą przemocy i nie czujesz się bezpiecznie w domu, możesz poprosić sędziego sądu rodzinnego, tj. „Juge aux affaires familiales”, o usunięcie sprawcy przemocy z domu, nawet jeżeli dom jest zapisany na niego. Odbywa się to w ramach nakazu ochrony, czyli „ordonnance de protection”, i może potrwać tydzień.

    W tym czasie możesz poprosić policję o pomoc w znalezieniu tymczasowego zakwaterowania lub poszukać innych rozwiązań.

    Możesz również poprosić policję o pójście razem z Tobą do domu, aby zabrać stamtąd swoje rzeczy.

  • Podczas wizyty lekarz ma ocenić fizyczne i psychiczne skutki przemocy dla Twojego zdrowia, nawet jeśli incydent nie pozostawił żadnych śladów fizycznych.

    Bardzo ważne jest, żeby szczegółowo opisać przemoc, której doświadczyłaś, i jej wpływ na Ciebie. Może to być bardzo trudne, ale jest konieczne, abyś mogła później skorzystać ze swoich praw. Nawet jeżeli jest to przykre, staraj się nie minimalizować wpływu, jaki przemoc ma na Twoje zdrowie.

    Pod koniec wizyty lekarz sporządzi zaświadczenie lekarskie, podając w nim numer zwany „Incapacité temporaire de travail (ITT)”. Celem tego numeru jest ocena powagi skutków przemocy dla Twojego zdrowia fizycznego i psychicznego. Ocena ta zostanie wzięta pod uwagę przez sędziego w kontekście postępowania karnego.

    Przed wyjściem możesz zapytać lekarza z „UMJ”:

    • czy wysłał zaświadczenie na „commissariat” lub „gendarmerie”;
    • poprosić o kopię zaświadczenia. Lekarz jest zobowiązany do wydania Ci kopii.
  • Policja przeprowadzi dochodzenie i przesłucha sprawcę przemocy, który jest nazywany „mis en cause”.

    W zależności od powagi okoliczności oskarżony może zostać wezwany na komisariat:

    • na przesłuchanie z wolnej stopy, czyli „audition libre”, co oznacza, że będzie mógł w każdej chwili wrócić do domu;
    • lub w celu „garde à vue” (zatrzymania), co oznacza, że zostanie pozbawiony wolności na określony czas, zwykle od 24 do 48 godzin.

    Wskazówka: nie zostaniesz automatycznie powiadomiona o dacie „audition” ani o zakończeniu „garde à vue”. Dlatego ważne jest, aby przedsięwziąć środki ostrożności, jeśli obawiasz się jakichkolwiek działań odwetowych ze strony sprawcy przemocy.

    Jeżeli sprawca przemocy zaprzeczy faktom, policja zaproponuje Ci spotkanie w jego obecności, zwane „confrontation”. Zdecydowanie zaleca się uczestnictwo w konfrontacji, ponieważ nieobecność może niestety obrócić się przeciwko Tobie – na przykład jeśli sprawca przemocy wniesie fałszywe oskarżenia przeciwko Tobie. Jeżeli potrzebujesz wsparcia, może towarzyszyć Ci prawnik.

    W zależności od złożoności sprawy dochodzenie będzie trwało od kilku tygodni do kilku miesięcy.

    Jeżeli okoliczności są bardzo poważne, „procureur de la République” może zdecydować o osądzeniu sprawcy przemocy natychmiast po zakończeniu okresu zatrzymania, czyli „garde à vue”. Jest to określane jako „comparution immédiate”.

    Niestety, nie będziesz automatycznie informowana o postępach dochodzenia.

    Jeżeli chcesz wiedzieć, jak przebiega sprawa, masz dwa rozwiązania:

    • Zadzwoń na komisariat policji, aby zapytać, jak przebiega sprawa. Numer telefonu znajduje się w prawym górnym rogu potwierdzenia wniesienia skargi, tj. „récépissé de plainte”.
    • Napisz do „procureur de la République” lub poproś o to prawnika, jeżeli dochodzenie nie posuwa się naprzód przez kilka tygodni. Aby znaleźć dane do kontaktu, skorzystaj z tego katalogu: wprowadź swój kod pocztowy i wybierz „tribunal judiciaire”.
  • W trakcie dochodzenia służby policyjne będą przesyłać raporty do prokuratora publicznego, tj. „procureur de la République”, odpowiedzialnego za sprawę. Mogą również informować Cię na bieżąco, ale niestety nie odbywa się to automatycznie.

    Gdy „procureur de la République” otrzyma raport końcowy, podejmie decyzję dotyczącą procedury. Może zdecydować:

    • nie ścigać sprawcy przemocy, klasyfikując sprawę jako „sans suite, na przykład jeśli uzna, że nie ma wystarczających dowodów;
    • zaproponować alternatywny środek wobec wyroku sądowego zwany „mesure alternative aux poursuites”, na przykład:
      • oficjalną rozmowę zwaną „rappel à la loi”, której celem jest pouczenie sprawcy o przepisach prawa i ryzyku związanym z ich naruszeniem,
      • szkolenie w zakresie odpowiedzialności mające na celu zapobieganie stosowaniu przemocy i zwalczanie przemocy w relacjach,
      • odszkodowanie, które zostanie Ci wypłacone;
    • wnioskować do sędziego zwanego „juge d’instruction” o kontynuowanie dochodzenia, na przykład prosząc o ocenę psychiatryczną lub zeznania świadków;
    • przesłać sprawę do sądu, co może skutkować wyrokiem skazującym.

    Zazwyczaj zostaniesz poinformowana o decyzji prokuratora pocztą na adres podany przez Ciebie podczas składania skargi. Ale czasami zdarza się, że nie otrzymujesz powiadomienia.

    Jeżeli po kilku tygodniach nie otrzymasz żadnych informacji, możesz napisać do „procureur de la République”, żeby dowiedzieć się, jak przebiega sprawa. Aby znaleźć dane do kontaktu, skorzystaj z tego katalogu: wprowadź swój kod pocztowy i wybierz „tribunal judiciaire”.

    Jeżeli nie zgadzasz się z decyzją „procureur de la République”, możesz poprosić sędziego o zbadanie sprawy, składając odwołanie, czyli „appel”. Zdecydowanie zaleca się wynajęcie prawnika, aby przeprowadził te działania.

  • Jeżeli „procureur de la République” zdecyduje, że podejrzany ma zostać osądzony w sądzie, sędzia zbada dowody i wysłucha wszystkie strony:

    • osobę, która wniosła skargę, zwaną „victime”,
    • oskarżonego sprawcę przemocy, zwanego „mis en cause”,
    • świadków.

    Otrzymasz dokument o nazwie „convocation” na adres podany przez Ciebie podczas składania skargi. Dokument ten będzie wezwaniem do sądu w celu złożenia zeznań podczas rozprawy, czyli „audience”. Podana zostanie data, godzina i miejsce.

    Zdecydowanie zaleca się zatrudnienie prawnika, który będzie Ci towarzyszył podczas rozprawy.

    Warto wiedzieć:

    • Możesz poprosić o przeprowadzenie rozprawy bez obecności publiczności, tzw. „à huis clos” (postępowanie przy drzwiach zamkniętych). Wniosek składa się za pośrednictwem prawnika. Sędzia odpowie na wniosek przed rozpoczęciem procesu.
    • Jeżeli jeszcze tego nie zrobiłaś, składając skargę, zaleca się, aby wnioskować o status powoda cywilnego, czyli constituer partie civile (CPC)”. Umożliwia to uzyskiwanie informacji o postępie procedury i dostępu do sprawy za pośrednictwem prawnika.
      • Możesz wnioskować o status powoda cywilnego w dowolnym momencie do czasu wydania orzeczenia przez sąd i do 24 godzin przed rozprawą za pomocą e-maila, wysyłając ten formularz i dowody doświadczonej przemocy.
      • Możesz to również zrobić w dniu rozprawy.
      • Możesz poprosić prawnika o poradę w tym zakresie.

    Po zakończeniu procesu sędzia podejmie decyzję, czy oskarżony sprawca jest winny czy nie, jak również decyzję w sprawie wyroku. Sędzia może:

    • w przypadku stwierdzenia winy skazać sprawcę przemocy na przykład na: zrekompensowanie Ci doznanych krzywd, zakaz zbliżania się do Ciebie, karę pozbawienia wolności w zawieszeniu, tzw. „prison avec sursis”, osadzenie w zakładzie karnym tzw. „prison ferme”;
    • przeznaczenie dla Ciebie określonej sumy pieniędzy, zwanej odszkodowaniem, czyli „dommages et intérêts”;
    • ogłosić, że oskarżony jest niewinny, jeżeli trudno jest udowodnić jego winę.

    Jeżeli nie zgadzasz się z decyzją sędziego, możesz wnioskować do innego sędziego o zbadanie sprawy, składając odwołanie, czyli „appel”, za pośrednictwem prawnika.

Częste problemy

  • Jeżeli obawiasz się, że policja odmówi przyjęcia Twojej skargi, możesz przekazać im to pismo.

    Policja nie może odmówić przyjęcia skargi. Jeżeli tak się stanie, możesz:

    • pójść na inny komisariat policji, tj. „commissariat de police” lub „brigade de gendarmerie”;
    • lub złożyć skargę pocztą.

    Jeżeli policjant odmawia przyjęcia skargi, narusza prawo. Możesz zgłosić naruszenie prawa:

    • do IGGN, jeśli skarga nie została przyjęta na „brigade de gendarmerie”;
    • do IGPN, jeśli skarga nie została przyjęta na „commissariat de police”;
    • do obrońcy praw, czyli „Défenseur des Droits”, kontaktując się z najbliższym przedstawicielem.
  • Policja nie ma prawa sugerować zgłoszenia do dziennika, czyli „main courante”, w przypadku przemocy domowej. „Main courante” to po prostu sposób na złożenie oświadczenia, że doszło do przemocy, ale w konsekwencji nie zostanie podjęte żadne działanie.

    Należy również wiedzieć, że odmowa przyjęcia skargi stanowi naruszenie prawa przez policjanta. Możesz zgłosić naruszenie prawa:

    • do IGGN, jeśli skarga nie została przyjęta na „brigade de gendarmerie”;
    • do IGPN, jeśli skarga nie została przyjęta na „commissariat de police”;
    • do obrońcy praw, czyli „Défenseur des Droits”, kontaktując się z najbliższym przedstawicielem.

    Wskazówka: masz prawo zażądać dokonania zgłoszenia do dziennika, czyli „main courante”, jeśli chcesz zachować dowód przemocy, ale nie jesteś gotowa na wniesienie oskarżenia do sądu przeciwko sprawcy przemocy. Jednak w przypadku przemocy domowej policja musi wysłać „main courante” do „procureur de la République”. Prokurator może podjąć decyzję o przeprowadzeniu dochodzenia i ewentualnie ściganiu sprawcy przemocy, jeżeli okoliczności są bardzo poważne.

  • Niedopuszczalne jest dyskryminowanie osób, które szukają ochrony w ramach francuskiego systemu sprawiedliwości, ale niestety nadal to się zdarza.

    Istnieją rozwiązania umożliwiające zgłaszanie dyskryminacji i uzyskiwanie odszkodowania za szkodę, którą ona spowodowała. Dowiedz się więcej

  • Procureur de la République” powinien poinformować cię o postępach dochodzenia i o swojej decyzji dotyczącej sprawcy przemocy. Niestety, czasami tak się nie dzieje.

    Jeżeli po kilku tygodniach nie masz żadnych informacji, możesz napisać do „procureur de la République” odpowiedzialnego za Twoją sprawę, postępując zgodnie z poniższymi krokami:

    • Napisz pismo z prośbą o aktualizację twoich akt i zachowaj kopię. Możesz użyć tego wzoru.
    • Dołącz do pisma kopię dokumentu „procès-verbal de plainte”, który otrzymałaś po złożeniu skargi na policji.
    • Aby znaleźć adres, skorzystaj z tego katalogu: wprowadź swój kod pocztowy i wybierz „tribunal judiciaire”.
    • Nadaj pismo jako „lettre recommandée avec accusé de réception”, gdyż to jedyny sposób, aby otrzymać potwierdzenie odbioru. Zachowaj pokwitowanie jako dowód nadania.
    • Wyślij kopię pisma do „commissariat de police” lub „brigade de gendarmerie”, gdzie złożyłaś skargę.

Częste problemy

  • Jeżeli nie mówisz po francusku, możesz zabrać ze sobą to pismo, idąc na komisariat. Pismo przypomina policji o obowiązku zapewnienia obecności tłumacza przy składaniu skargi.

    W praktyce zależy to od dostępności tłumaczy Twojego języka. Możesz zostać poproszona o ponowne przyjście na komisariat w innym terminie.

    Masz kilka innych rozwiązań:

    • zgłoś incydent przemocy na policję online za pośrednictwem wielojęzycznej usługi czatu i umów się na spotkanie w celu złożenia skargi, podając swój język i fakt, że potrzebujesz tłumacza;
    • zwróć się o pomoc w znalezieniu tłumacza do organizacji oferującej bezpłatne usługi, tj. „association”;
    • przyjdź z zaufaną osobą, która będzie w stanie tłumaczyć dla Ciebie.
  • Tak, jeśli nie minął określony termin. Nazywa się on przewidzianym przez prawo „délai de prescription”. Terminy ustawowe to:

    • 6 lat na złożenie skargi w przypadku większości incydentów przemocy domowej uznanych za „délits”,
    • 20 lat na złożenie skargi w przypadku gwałtu, który jest uważany za „przestępstwo”.
  • Rolą policji we Francji jest ochrona osób znajdujących się w stanie zagrożenia. Funkcjonariusze policji mają obowiązek przestrzegania praw człowieka bez jakiejkolwiek dyskryminacji, chociaż niestety dyskryminacja nadal występuje.

    Masz prawo, by podczas składania skargi towarzyszyła ci wybrana przez Ciebie osoba.

    Jeżeli się boisz, możesz również złożyć skargę, przesyłając ją pocztą. Jednak policja i tak wezwie Cię do udzielenia odpowiedzi na pytania podczas przesłuchania, czyli „audition”.

  • Jeżeli nie możesz udać się na lokalny „commissariat de police lub „brigade de gendarmerie”, możesz również złożyć skargę pocztą.

    Jednak policja i tak wezwie Cię do udzielenia odpowiedzi na pytania podczas przesłuchania, czyli „audition”. Możesz wówczas wspomnieć o swoich trudnościach z podróżowaniem.

  • Wyroki skazujące w przypadku przemocy domowej nie oznaczają automatycznie pozbawienia wolności sprawcy przemocy. Sędzia może również podjąć decyzję o:

    • skazaniu sprawcy przemocy na karę pozbawienia wolności bez umieszczania go w więzieniu, tzw. karę w zawieszeniu, czyli „prison avec sursis”;
    • zakazaniu mu zbliżania się do Ciebie;
    • zobowiązaniu go do uczestnictwa w szkoleniach dotyczących przemocy domowej.

    W żadnym przypadku Ty nie ponosisz odpowiedzialności za wyrok orzeczony przez sędziego.

    Jedyną osobą odpowiedzialną jest sprawca przemocy.

  • Jeżeli to możliwe, możesz przygotować się przed złożeniem skargi. Możesz zebrać dowody i zapisać kluczowe fakty oraz daty, aby mieć je przy sobie podczas przesłuchania, tzw. „audition”.

    Może towarzyszyć Ci prawnik lub organizacja oferująca bezpłatne usługi zwana „association”, która specjalizuje się we wspieraniu osób doświadczających przemocy.

    Składając skargę, postaraj się nie popełnić żadnych błędów. Na przykład, jeżeli nie masz pewności co do daty, nie podawaj jej. Takie drobne szczegóły mogą zaszkodzić twojej sprawie, jeśli Twój partner lub były partner udowodni, że nie są prawdziwe.

    Nie martw się, jeśli czegoś nie pamiętasz. Możesz dodać informacje do swojej skargi, składając uzupełnienie skargi, czyli „complément de plainte”, osobiście lub pocztą.

  • Prawo złożenia skargi i wnioskowania o podjęcie środków ochrony przysługuje Ci niezależnie od tego, czy posiadasz ważne prawo pobytu.

    We Francji policja nie może zatrzymać Cię za nieposiadanie ważnego prawa pobytu, jeżeli zwracasz się o pomoc w przypadku przemocy.

    Jeżeli obawiasz się, że policja może nie uszanować Twoich praw, możesz pokazać to pismo jako przypomnienie, że nie można Cię zatrzymać.

    Jeżeli to możliwe, powiedz komuś bliskiemu lub organizacji oferującej bezpłatne usługi zwanej „association”, która specjalizuje się w prawach obcokrajowców, że masz zamiar złożyć skargę. Dzięki temu poczujesz się bezpieczniej, jeśli policjant nie będzie przestrzegał prawa.

Znajdź wsparcie

We Francji istnieje wiele służb mogących udzielić Ci wsparcia i porady lub pomóc w przejściu przez procedury i w wypełnianiu dokumentacji. Większość z nich świadczy usługi bezpłatnie.

  • Rolą policji jest zapewnianie bezpieczeństwa wszystkim ludziom, niezależnie od ich sytuacji, nawet osobom bez prawa pobytu we Francji. Policjant będzie w stanie udzielić Ci rady i pomocy przez 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Z policją można kontaktować się przede wszystkim na cztery sposoby:

    • Telefonicznie: zadzwoń pod bezpłatny numer 17. Dostępność w językach: tłumaczenie we wszystkich językach.
    • SMS-em: wyślij wiadomość SMS pod numer 114 w języku francuskim, podając swój dokładny adres.
    • Online: usługa czatu. Ta usługa jest dostępna w wielu językach.
    • Przyjdź na dowolny komisariat policji, tj. albo „commissariat de police”, albo „brigade de gendarmerie”. Najbliższy komisariat można znaleźć na tej stronie internetowej. Jeżeli nie mówisz po francusku, będzie trzeba znaleźć dla ciebie tłumacza, co może zająć trochę czasu.
  • Organizacja „Centres d’Information sur les Droits des Femmes et des Familles (CIDFF)” udziela pomocy wszystkim, zwłaszcza kobietom, w wielu obszarach, takich jak: przysługujące prawa, zdrowie, poszukiwanie pracy, szkolenia, zakładanie firmy, a nawet opieka nad dziećmi.

    • Usługi te świadczone są bezpłatnie.
    • Osoby z tej organizacji będą w stanie poinformować cię o przysługujących ci prawach i krokach, które należy podjąć. Niektóre ośrodki mogą pomóc ci w przejściu przez procedury i wypełnianiu dokumentacji.
    • Dostępność w językach: głównie francuski.
    • Kontakt: dane kontaktowe organizacji „CIDFF” ze swojej okolicy znajdziesz w tym katalogu.
  • Associations” są organizacjami oferującymi szereg usług.

    • Usługi te świadczone są bezpłatnie.
    • Oferowane usługi różnią się znacznie w poszczególnych „associations”. Mogą one udzielać porad, a czasami pomagać w przejściu przez procedury i wypełnianiu dokumentacji.
    • Dostępność w językach: głównie francuski.
    • Listę „associations” specjalizujących się w pomocy ofiarom przemocy w twojej okolicy znajdziesz w tym katalogu, wybierając francuski departament, w którym przebywasz.

Chociaż dołożyliśmy wszelkich starań, aby dostarczać Ci najdokładniejszych i najbardziej aktualnych informacji, niniejsza strona nie zastępuje porad prawnych ani specjalistycznych. Przepisy i procedury zmieniają się regularnie, dlatego ważne jest, aby konsultować się z wykwalifikowanymi specjalistami.

To też może Cię zainteresować

Gromadzenie dowodów przemocy

Nawet jeśli nie czujesz się gotowa, aby zgłosić przemoc, ważne jest zebranie dowodów. Może to Ci…

Dowiedz się, co zrobić w przypadku dyskryminacji

Dyskryminacja jest zabroniona i podlega karze na mocy prawa francuskiego. Jeżeli doświadczyłaś…

Zatrudnienie prawnika we Francji

Prawnicy odgrywają kluczową rolę na wszystkich etapach postępowania prawnego. Ważne jest, aby wybrać…

Aby uzyskać interwencję policji:

Przewiń do góry